U bent hier

Het landgoed Hackfort (bij Vorden)

Log in voor toegang tot de complete gegevens van deze wandeling.

Alle OHP'ers die op dit moment een betaald abonnement hebben, kunnen inloggen met hun gebruikersnaam en zelfgekozen wachtwoord.

Ben je al geregistreerd (heb je een account) en ingelogd? Dan is mogelijk je abonnement verlopen en hebben we de jaarlijkse bijdrage van 5 euro nog niet ontvangen. Betaal alsjeblieft je bijdrage en probeer het op een later tijdstijp nog een keer.

Ben je nog niet geregistreerd (heb je geen account) en wil je graag met ons meewandelen? Dan kun je je via deze website registreren. Gebruik hiervoor de link nieuw account aanmaken. Mocht je vragen hebben over Op Hoge Poten, neem dan  contact met ons op.

Ben je al geregistreerd, maar heb je nog geen wachtwoord gekozen voor onze website? Log dan eenmalig in met de gegevens / link die je per e-mail hebt gekregen. Daarin wordt je gevraagd om je eigen wachtwoord te kiezen.

Wandeldatum: 
zondag, 24 juni, 2018
Afstand: 
18 of 9 km

Provincie:

Het landgoed Hackfort is zo’n 730 hectare groot. Je wandelt in een kleinschalig, oud agrarisch landschap. Tussen de weiden en akkers zie je authentieke Achterhoekse boerderijen, vaak met half rieten en half pannen daken met vrijstaande bakovens, pompen en hooibergen. Imposante eikenlanen, landelijke weggetjes en de Hackfortse Beek doorsnijden het landgoed. Een prachtige wandeling door een typisch Achterhoeks landschap. Op landgoed Hackfort vind je nog eeuwenoude en door houtwallen omgeven akkers, hakhoutbosjes, poelen en historische boerderijen.

De route start bij station Vorden, bereikbaar met trein en bus (beiden Arriva) vanuit Zutphen.

Landgoed Hackfort heeft nog een aantal vochtige bossen. Op de natte plekken groeien elzen en populieren. Op verschillende plaatsen op het landgoed zijn ooit rabatten aangelegd. Met de grond die vrijkwam met het aanleggen van deze slootjes en greppels werden wallen aangelegd, waarop eiken werden geplant voor de houtoogst. Soms zie je dat die eiken flink begroeid zijn met klimop, zoals in dit deel van de wandelroute. In het najaar komen veel bijen en andere insecten snoepen van de nectar en het stuifmeel van de bloeiende klimop. In de winter zijn de zwarte bessen voedsel voor veel vogels. Er zijn ook plekken op landgoed Hackfort waar de klimop juist van de eiken wordt weggehaald. Met name langs verkeerswegen waar bomen vaak worden gecontroleerd. Door klimop zou je soms beschadigingen van de stam niet kunnen zien.

Op landgoed Hackfort wandel je in een typisch Achterhoeks landschap. Het is kleinschalig en vol afwisseling, met weilanden, hakhoutbosjes en eikensingels die overlopen in oude essen, de zogenaamde bolle akkers. Die bolle akkers zie je langs het pad. Ze liggen veel hoger dan hun omgeving. Doordat boeren hier eeuwenlang schapenmest en heideplaggen hebben gebruikt, raakten deze akkers of essen vanzelf opgehoogd. Deze bolle akkers worden in de volksmond ook wel kampen genoemd. Ze werden vooral aangelegd op dekzandkopjes, kleine heuvels die één tot vijf meter boven het omringende gebied uitsteken. Hierdoor verlopen de perceelgrenzen soms grillig.
We komen door de Veengoot, deze is voor het grootste deel een gegraven geul, die tussen 1926 en 1940 gedeeltelijk is uitgediept en rechtgetrokken. Met dit werkverschaffingsproject werden wateroverlast en overstromingen in het gebied aangepakt. Behalve de Veengoot werd ook de Baakse Beek uitgediept. Inmiddels heeft de natuur veel te lijden van verdroging en neemt het waterschap allerlei maatregelen om het water juist langer vast te houden. Op verschillende plekken in de Veengoot zie je stuwen die moeten zorgen voor een nattere omgeving.
We komen langs een drinkpoel liggen. Vroeger waren er meer van dit soort poelen. Maar in de loop der jaren werden ze steeds vaker vervangen door weidepompen waarmee vee zelf water kan drinken. De oorspronkelijke drinkpoelen werden gedempt, vaak met huisafval. Vanaf de jaren ’80 van de vorige eeuw is een aantal poelen weer opengemaakt. Ze werden leeggeschept en het afval werd afgevoerd. Deze ontwikkeling is fijn voor amfibieën. Soorten als de bruine en groene kikker, de gewone pad en de watersalamander leggen hier hun eitjes. In het voorjaar en de zomer hoor je hier vaak weer het zachte gekwaak van padden.

Landgoed Suideras grenst al zo´n vijf eeuwen aan Hackfort. In 1662 werd het landgoed omschreven als een ‘plaisante havesaete’. Een havezate is een versterkt huis hof of hoeve. In de 17e eeuw moest je een havezate bezitten om lid te mogen worden van een ridderschap. In tegenstelling tot landgoed Hackfort, dat steeds binnen een familie is gebleven, veranderde landgoed Suideras regelmatig van eigenaar - meestal vanwege geldgebrek. Er woonden bekende geslachten zoals Van Suderaes, Van Goltstein, Van Eck, Van Heeckeren en Ruys de Beerenbrouck. Het huidige landhuis werd eind 19e eeuw gebouwd. Het is in particulier bezit van de erven Van Nispen tot Sevenaer-Ruysch de Beerenbrouck. In de directe omgeving van het huis mag je niet komen.
We zien een zogenaamd dorsmolenhuisje. Het werd gebouwd in opdracht van de ‘Coöperatieve Vereeniging Onderlinge Stoomdorserij Hackfort en Omstreken’. De gemeenschappelijk dorsmolen werd hier gestald. In de nazomer trokken de machinist, in de volksmond 'dorskeerl' genoemd, en de inlegger met de dorsmachine langs de boerderijen om het geoogste graan te dorsen.
De watermolen van Hackfort is uit 1700. De molen is iedere zaterdag in bedrijf dankzij een groep vrijwillige molenaars. Meestal wordt er graan gemalen, maar de molenaars kunnen de molen ook ombouwen tot zaagmolen. De molen wordt aangedreven door het water uit de Baakse beek. De molen stond jarenlang stil. Het gebouw en het rad waren in slechte staat. Bovendien was het waterniveau van de Baakse Beek te laag om de molen aan te kunnen drijven. In 1981 werd Natuurmonumenten eigenaar van de molen. Maar het duurde nog tot 1998 voordat de molen een nieuw rad en nieuwe molenstenen kreeg en weer in bedrijf kwam. Het waterschap Rijn en IJssel plaatste een stuw waardoor het waterpeil in de Baakse Beek steeg en de molen weer kon draaien.

Dan het indrukwekkende kasteel Hackfort. Twee stoere torens herinneren aan de burcht die landdrost Gerrit van Hackfort in de veertiende eeuw liet bouwen, compleet met voorburcht en slotgracht. Het huidige kasteel is later gebouwd. In het gebouw rechts van het kasteel waren vroeger de tuinmanswoning, oranjerie en het koetshuis. Eeuwenlang is het kasteel in bezit geweest van de adellijke families Van Hackfort en Van Westerholt. Hun portretten sieren de muren van de concertkamer van het kasteel. De laatste telgen uit de adellijke families waren Arend en zijn vier zusters. Ze bleven alle vijf kinderloos. Toen de laatste barones in 1981 overleed, kreeg Natuurmonumenten het landgoed. Baron Arend had bepaald dat het landgoed met al zijn landerijen en boerderijen één geheel moest blijven. Eén zaal in het kasteel moest beschikbaar blijven voor culturele evenementen voor de bevolking van Vorden. Dat gebeurt in de huidige Van Westerholtzaal. Het kasteel is particulier bewoond. Daar kun je dan ook niet komen.